Монголоор Цахилдаг, Англиар Iris, Оросоор Ирисы гэж нэрлэдэг. Шинжлэх ухааны хэллэг нь Iris Germanica. 260-300 орчим төрөл зүйлтэй олон наст булцуут ургамал. Нэг булцуунд 3-10 орчим хавтгай сэлэм хэлбэрийн навч ноогддог. Навч нь 15см орчим өндөр ургана. Ягаан улбар шар, цэнхэр, ягаан, цагаан, холимог өнгийн цэцэгтэй.цэцэгний диаметр нь 5 – 15 см байна. Ихэнх төрөл зүйл нь зуны эхэн сард цэцэглэх ба зарим төрөл зүйл нь зуны сүүлээр цэцэглэнэ.Эрвээхэй болон соно бялзуухайн хамгийн их дурладаг цэцэг юм. Цахилдаг цэцгийг цэцэрлэгт хүрээлэн болон гэрийн нөхөлд чимэглэлийн зориулалтаар өрган ашигладаг. Iris Germanica гэдэг төрөл нь хамгийн өндөр буюу 25-28 см орчим ургана. Цэцэг унасны дараа бундуун дотор жимс буюу үр үүсч хэсэг хугацааны дараа бундуу гурван тийш задрах ба бундуу болгонд олон тооны үр үүссэн байна.
Хөрс
Хүлэрт хөрс, цэцэрлэгийн үржил шимт хөрс, элсний холимог бүхий ус сайн нэвтрүүлдэг хөрс тохиромжтой.
Гэрэл
Гэрэлсэг ургамал. Гэхдээ хагас сүүдэрлэг гэрэлтэй орчинд сайн ургана. Гэрэл дутсан тохиолдолд цэцэглэхгүй байх талтай.
Усалгаа
Бусад булцуут ургамлын адил усалгааг хийнэ.
Үржүүлэх
Булцууг хувааж үржүүлнэ. Хаврын эхэн сард 3 -4 жил болоод эх булцууг тойрсон жижиг булцууг салган авч өөр саванд шилжүүлэн суулгана. Мөн үрээр ургуулж болно.шинэ булцууг салгасны дараа навчинд зурагт харуулсны дагуу тайралт хийнэ. энэ нь залуу булцуу хурдан сэргэхэд тустай.
Бордох
Хаврын эхэн сараас намрын сүүл сар хүртэл цэцэглэдэг цэцгийн бордоогоор бордоно.





































